Posts Tagged ‘ Bamir Topi ’

Sharmi Fetar


copyright - illyris

Konstantës agresive në rritje të zhvillimeve shoqërore në Kosovë nuk po i shpëton dot as diskutimi për ndërtimin e xhamisë për nevojat e besimtarëve në kryeqytet. E panevojshme sigurisht, përderisa deri vonë jemi ndjerë krenarë për trashëgiminë e larmishme fetare që kemi patur gjatë shekujsh. Në një Shqipëri me pothuaj 700 kisha katolike, 430 kisha ortodokse e 570 xhami gjërat duken më të relaksuara. Ndërsa Kosova me mbi 500 xhamitë e saj e me shumë pak kisha katolike, ka një prirje boshnjakëzimi e pozicionimi tekanjoz në sjelljen e disa besimtarëve të saj. E (pa)arsyeshme, e (pa)nevojshme, me pro et contra-t e veta, e gjithë kjo situatë vetëm sa e shpërfytyron sharmin fetar shqiptar.

Keqpërdorimi i fesë

Shih për këtë, askush nuk ka të drejtë që nevojën për ndërtimin e objekteve fetare ta përdorë për ekspozurë dhe ta njollosë me sjellje afektuoze, siç po ndodh këtyre ditëve në rrugët e Prishtinës. Apo të premtojë nëpër fushata se do të ndërtojë xhami e kisha, sikur bëjnë politikanët në Kosovë e Shqipëri. Shteti duhet të qëndrojë larg fesë, por njëkohësisht duhet të mbrojë fuqishëm vlerat karakteristike të shoqërisë sonë duke kontrolluar çdo veprim të dyshimtë të individëve apo organizatave që veprojnë në vend.

Tani jemi dëshmitarë të tendencës për radikalizim e imponim sidomos pas ardhjes së misionarëve dhe organizatave nga çdo cep i globit, të cilat më shumë se që kanë ndihmuar, e kanë komprometuar zhvillimin e shëndetshëm shpirtëror të shoqërisë. Kjo padyshim mund të na krijojë probleme të mëdha si shtet i ri që jemi.

Sa për referencë, një shembull tipik të tillë të zhbërjes shpirtërore kolektive e kemi fqinjin verior. Me politikën e kontrolluar nga feja, me ideologjinë kombëtare të strukturuar nga feja, e me ushtarakët vrasës të spërkatur me “ujë të shenjtë”, fqinjit nuk i mbeti më gjë për t’u krenuar. As për anën shpirtërore së paku. Se popujt e vegjël, të paktën, mbahen pas këtyre vlerave. Nuk e kanë luksin të jenë fetarë kryeneçë. Ai luks u takon shteteve të mëdha, SHBA-së, Iranit, Anglisë, Pakistanit, Indonezisë, apo Francës e Gjermanisë, të cilave u shkojnë para të majme për të menaxhuar dhe mbrojtur ideologjitë e tyre.

Kriza e besimit

Besimtarët dhe fanatikët e të gjitha feve në Kosovë, më shumë sesa për lokacionet e preferuara dhe për përmasat e objekteve fetare, duhet të shqetësohen për mënyrën se si të kultivojnë kulturën e besimit, si dhe respektin e dashamirësinë për fetë simotra. Pastaj se si të ruhen objektet ekzistente nga boshatisja dhe mungesa e besimtarëve. Nuk flitet këtu vetëm për Prishtinën, Tiranën, Prizrenin apo disa qytete tjera të mëdha që normalisht përthithin besimtarë që në fundjavë ia mësyjnë qytetit për ritet, por edhe për të shijuar të dalurit, shëtinë.

Ana tjetër e medaljes qëndron pikërisht në periferitë. Mjafton të shkohet nëpër shumicën e xhamive e kishave nëpër fshatrat e Kosovës e Shqipërisë dhe të takohesh me indiferencën pothuaj totale të shumicës absolute të të rinjve karshi riteve e besimeve, qoftë gjatë festave apo në rutinën e tyre ditore. Njëjtë mund të thuhet edhe për predikuesit moskokëçarës, të cilët shërbimin e bëjnë më shumë nga obligimi sesa nga dëshira për të transmetuar fjalën e mirë.

Xhamia e re

Në dekadën e fundit nga ndërtimet pa kriter është dëmtuar rëndë identitetit arkitekturor i pjesëve të tëra të qyteteve shqiptare. Tendenca për të zaptuar dhe jo për të hijeshuar hapësirat ku ndërtohet ka arritur kulmin. Gjithë kjo duket si garë mes ndërtuesish në kategorinë “kush ndërton më shëmtuar” sesa si zhvillim i mirëfilltë i arkitekturës.

Në rastin e ndërtimeve të banesave apo objekteve tjera administrative rregullat janë më të shpërfillshme, sepse në një kohë të caktuar ato edhe mund të largohen, ndërsa objektet e shenjta duhen trajtuar jashtëzakonisht kujdesshëm. Sepse ato mbesin përgjithmonë aty, dhe kështu nuk duhet ndërtuar kudo e dosido. Ato meritojnë lokacion dinjitoz dhe hapësirë të bollshme. Ato duhet të përkasin aty ku ndërtohen, të jenë në harmoni me objektet përcjellëse dhe të kenë gjithë infrastrukturën e nevojshme.

Lokacioni i propozuar në Ulpianë nuk i ofron një xhamie atë që i duhet. E futur në mes banesash urbane shumëkatëshe e në një terren të pjerrët xhamia do të dukej si një ndërtim i zorit, i dhunshëm. Edhe ndërtimi në hapësirat universitare do t’ia humbte atyre këtë emër. Për të mos anashkaluar legjitimimin indirekt që do t’i bëhej kishës millosheviqiane e ndërtuar padrejtësisht vite më parë.

Shkurtpamësia

Kur do të vijë koha kur ne do të mendojmë e punojmë me vizion, përtej emocioneve të momentit? A i duhet Prishtinës një xhami e ndërtuar domosdoshmërisht në qendër, në një qoshe të pjerrtë apo në një hapësirë të respektueshme dhe më në periferi? Në një hapësirë ku do të përkiste, ku të kishte hapësirë të mjaftueshme për infrastrukturën përcjellëse, që të shërbente jo vetëm për t’u falur, por si një kompleks multifunksional, qoftë bashkë me Qendrën Islamike.

Kjo do t’i ofronte qasje jo vetëm ca besimtarëve meshkuj, por gjithë të interesuarve, studentëve, vizitorëve familjarë e turistëve potencialë në të ardhmen. Kështu do nderohej besimi, feja, vetvetja. Përndryshe, shkurtpamësinë e sotme s’do na e falë e ardhmja.

2011
07/10
CATEGORY
Politika
Shqip
Uncategorized
TAGS
















































































Lini një koment

Nëna e mirë e keqe


"Nëna e mirë e keqe" - © illyris 2011

Edhe pse si etiketë nuk duket e pëlqyeshme, kjo, si edhe çdo tjetër gjë e vlerësueshme në diskursin shoqëror, më shumë ndërlidhet me mungesën e përgjegjësisë. Një nënë e përgjegjshme nuk mjafton të kujdeset vetëm për punët e veta, apo vetëm të ndihmojë fëmijën e saj të hedh hapin e parë, por sjellja e saj shërben si pikë reference në zhvillimin e vazhdueshëm të fëmijës dhe në këtë mënyrë suksesin dhe mirëqenien e përbashkët në të ardhmen.

Papërgjegjësia permanente politike e shtetit amë që pas rënies së komunizmit nuk ka të falur, sa për jetët e njerëzve që jetojnë brenda Shqipërisë, po aq për jetët e shqiptarëve që jetojnë jashtë saj. Skemat piramidale, anarkia, zgjedhjet katastrofike, korrupsioni elitar, abuzimet e vazhdueshme me pushtetin lokal e qendror nga e djathta dhe e majta, janë realitetet historikisht të pandreqshme që Shqipëria ka prodhuar që nga rënia e komunizmit.

Efektet

Efektet e kësaj papërgjegjësie kanë impakt të brendshëm, dhe atë në formë të mungesës së investimeve serioze, papunësisë së lartë, largimit të të rinjve e shumë dëme të tjera, gjerësisht të njohura. Nga ky disfunksionalitet i shtetit shqiptar janë prekur vazhdimisht edhe Kosova me territoret tjera shqiptare në Ballkan. Ngërçet që përjeton Shqipëria kushtëzojnë në mënyrë të pashmangshme Kosovën, shpeshherë padrejtësisht. Në këtë rast nuk bëhet fjalë për marrëdhëniet Kosovë-Shqipëri, të cilat mbeten të paprekura dhe të pacenueshme.

Dihet që shteti shqiptar nuk ka kursyer asnjëherë asistencën e saj në ndihmë Kosovës pa marrë parasysh në ka qenë e udhëhequr nga e djathta apo e majta. Por përtej lidhshmërisë ndërmjet dy shteteve shqiptare, qëndrojnë marrëdhëniet që këto shtete kanë me rajonin dhe Evropën, ngaqë kur është në pyetje për trajtim dhe respekt, Evropa në kuluaret e saj nuk na sheh si dy shtete të veçanta, por vetëm si shqiptarë. Dhe kur në Shqipëri apo Kosovë gjërat shkojnë keq, domosdoshmërisht shemben balancat dhe bien kredencialet e të gjithë shqiptarëve në rajon.

Shembulli serb

Serbia, shteti më i sëmurë ideologjikisht në Evropë, në konflikt me pothuaj të gjithë fqinjët, shkaktare e shumë luftërave, sërish po na jep shembuj se si veprohet gjeopolitikisht. Me tërë barrën morale për të kaluarën dhe përkundër mungesës absolute të vullnetit të politikës, e kostos nacionaliste, prapëseprapë gjeti rrugë të joshë perëndimin duke arrestuar kriminelin e radhës. Dhe për këtë do të shpërblehet nga Evropa me integrim të përshpejtuar, derisa në anën tjetër shqiptarët që patën rastin e artë që nga rënia e komunizmit, sërish, për disa vota mbeten peng i integrimit. Një integrimi kaq të nevojshëm jo vetëm për veten, por edhe për forcimin strategjik të faktorit shqiptar në rajon.

Shanset e humbura

Shqipëria edhe pse nuk ka pasur konflikte të brendshme etnike apo luftë me shtetet fqinje, edhe pse nuk ka pasur llogari të palara me Hagën, nuk i shfrytëzoi kurrë këto avantazhe. E mbetur prapa në çdo hap të saj drejt anëtarësimit në BE, e vonuar jashtëzakonisht shumë në nënshkrimin e të gjitha marrëveshjeve me strukturat evropiane jo vetëm që humbi shansin për të qenë anëtare në valën e fundit të anëtarësimit, por tani nuk mund të qëndrojë as në linjë me shtetet e mbetura.

Kroacisë, Malit të Zi dhe Maqedonisë si kandidate zyrtare së shpejti do u bashkohet edhe Serbia, ndërkaq Shqipëria duket që mbeti për në trenin e fundit të integrimit, bashkë me Kosovën dhe Bosnjën. Sipas legjislacionit evropian një shtet anëtar i BE-së ka të drejtë që në mos të stopojë, së paku të prolongojë anëtarësimin e një vendi kandidat, duke kushtëzuar e përfituar për çështjet e nxehta bilaterale, sikur Sllovenia ndaj Kroacisë apo së fundmi Greqia ndaj Maqedonisë.

E se cilat do të jenë kushtëzimet që fqinjët tanë do na i bëjnë gjatë rrugës së tejzgjatur të integrimit, mbetet të shihet.

 

2011
06/07
CATEGORY
Politika
Shqip
TAGS

































































Lini një koment

Inati shqiptar


"Inati shqiptar" - © illyris 2011

Askush nuk e di se kur do të vijë momenti kur zgjedhjet lokale në Shqipëri do të jenë vetëm një lajm lokal dhe jo një problem me të cilin do të mirret edhe Europa.

Në fillim dukej të jetë një situate premtuese, pasi në ditën e zgjedhjeve u tregua një frymë e përgjitshme maturie. Por si gjithmonë, vetëm derisa nuk nisi numërimi i famshëm i votave, derisa nuk nisën kundërthëniet e forta mes taborreve politike.
Përpjekja e qeverisë shqiptare për të shfaqur një fytyrë më të moderuar, të kundërt nga ajo e zakonshmja, pa gjuhën e urrejtjes dhe ofendimeve të ulëta doli të funksionojë deri në një masë. Por jo sa për të kaluar e vetme testin, pasiqë pala tjetër, opozita, as që e mori guximin më të vogël që të përmirësojë veten në këtë aspekt. Se do të mundte, s’ka dyshim. Një gjë që nuk kërkon shumë investim. Do të mjaftonte një vendim brenda partisë, që çdo dalje para masës dhe medias të bëhej me një gjuhë të zgjedhur e të kultivuar, për të treguar pjekuri dhe çuar para proceset. 
Por kjo nuk ndodhi dhe siç po shihet zor se të ndodhi ndonjëherë.
 
Ngecja kolektive
 
Si një popull i vogël e i paragjykuar nga të tjerët, gjatë historisë së ekzistencës tonë, nuk jemi ndier fare të përkëdhelur. Zakonisht fajin ua kemi hedhur të huajve të cilët nuk na njohën sa duhet, e për pasojë edhe nuk na deshën sa duhet. Se paragjykimet ndaj nesh ishin të stisura dhe të pavërteta, e se ne shqiptarët, në të vërtetë jemi të njëjtë me pjesën tjetër të Europës.
Por ky perceptim yni për veten tonë rezulton të jetë i paqëndrueshëm, kjo, bazuar në mënyrën se si shqiptarët janë duke u sjellur, qofshin në pushtet apo në opozitë. Se cilat janë shkaqet e vërteta të kësaj katandisjeje kolektive, do të ishte një subjekt i gjerë studimi shkencor e historik. 
Mungesa e lirisë dhe shtypja permanente qoftë nga të huajt apo sistemet politike s’mbeten më faktorët deçizivë që kushtëzuan ngecjen tonë. Se as dy dekada demokraci, si askund tjetër në rajon, nuk dolën të mjaftueshme për emancipimin themelor të shqiptarëve.  
 
Inati e urrejtja
 
Çoroditja politike shqiptare nuk do mend që në thelb përmban frikë dhe mosbesim. Ndaj kujtdo që udhëheq. Qoftë në nivelin lokal apo qëndror.
Në vazhdën e kësaj, mungesa e lirisë së ideve, reformave dhe moralit politik brenda partive flet vetë. Kjo bëri që qeveria në zgjedhjet e përgjithshme të fundit, të hyjë në pazare politike jo të shëndosha me armiqtë e deridjeshëm politikë, të cilët rezultuan të jenë të zhytur në korrupsion të thellë. Por kjo kishte pak rëndësi. Zgjedhjet duheshin fituar patjetër.  
Po kështu as zgjedhjet lokale të fundit nuk shënuan përparim në demokracinë e vendit. Duke filluar që nga opozita e cila nuk pati vizion më të largët sesa deri në Tiranë. Rikandidimi i sërishëm i të njëjtës figurë politike, tregoi se sa e ngulfatur, e pareformuar dhe e kontrolluar është partia kryesore opozitare. Dhe kjo, vetëm e vetëm nga frika e inati për humbjen e mundshme nëse në garë do të futej një figurë e re. Për më tepër kjo opozitë ende pa u dhënë rezultati, i cili doli të jetë në favor të saj, kishte paralajmëruar parregullsitë dhe pakënaqësitë e mundshme, duke ftuar popullin të dalë në rrugë dhe duke nxitur urrejtje. Sepse sido që të ndodhë, skenarët e kontestimit duhet të jenë të përgatitur.
 
Autofagia
 
Deri më tani çdo rotacion pushtetesh në Shqipëri ka patur dhe vazhdon të ketë kosto të madhe politike e integruese. Për më tepër ka çuar në një lodhje e çorientim kolektiv të shoqërisë shqiptare në Ballkan. Tendenca e imitimit nga klasa tjetër politike shqiptare në rajon duket të jetë në rritje të vazhdueshme. Partitë shqiptare në Maqedoni, Serbi, Kosovë e Mal të Zi nuk duken të jenë më të çliruara se simotrat e tyre në Shqipëri nga instinkti serpentin i autofagisë. Fatkeqësisht, mendësia e të bërit të gjërave në shoqërinë shqiptare nuk kalon përtej caqeve të vetkënaqësive të siguruara nga autoritarizmi dhe mundësia e kontrollit të çdo gjëje.
E tërë kjo keqqeverisje, mllef, urrejtje e inat si asnjëherë më parë, nuk na vjen nga të huajt por nga vetja jonë, dhe dëmet e shkaktuara nga vetvetja duken të jetë më të pariparueshme e më të rrezikshme se çdo politikë apo nismë e armiqve të popullit tonë.
Sigurisht, e dhimbshme dhe e çuditshme që edhe në këtë rast të huajt duhet të na qëndrojnë pranë.
Të na mbrojnë. Nga vetja jonë.
2011
05/23
CATEGORY
Politika
Shqip
TAGS



















































Lini një koment

V5 Vota – Vjedhja – Vetëmohimi – Vetëvendosja – Vikiliks


       

Vota - Vjedhja - Vetëmohimi - Vetëvendosja - Vikiliks

Vota – Vjedhja – Vetëmohimi – Vetëvendosja – Vikiliks

Është e çuditshme se si shume fjale, pergjithesisht te nderlikuara, te veshtira e te diskutueshme ne dometheniet e tyre nisin me shkronjen ‘v’. Eshte kjo nje rastesi, apo e thene per te qene, nuk e di. Por di qe te gjitha keto lidhen ngushte ne kompleksitetin e Kosoves se sivjetshme. Kosoves se vitit 2010.

 Vota

Kjo eshte vota: nje leter e thjeshte qe pret vetem nje gjurme lapsi, per t’u rikthyer mepastaj ne bartesen e fateve te nje shoqerie.

Shume nga ne menduam qe tashme e kishim ndertuar nje raport te shendoshe me voten, shpesh duke u tallur me kutite e votimit te Rames e Berishes. Por doli te jete bindje e gabuar. Ne ne mes vetandej e ketej ‘kufirit’ dallojme pak ne menyren e te berit te gjerave. Por dallojme shume ne menyren e reagimit. Mungesa e sharjeve te renda publike, dhe rrahjet masive te zgjedhesve, nuk e bejne situaten me te kendshme aspak.

Ne tere kete prapakthim edhe analizat duken patetike. Por patjeter qe dicka duhet te thuhet. Per veten, ne mos per te tjeret. Se, nuk me behet vone cka thote Europa per kete. Kush merzitet per ta. Nuk e mendoj qe ata jane djeme me te mire apo me te ndershem se ne. E kam me vetveten, rinine, popullin. Ne dijme, mundemi dhe meritojme me shume se sa ku jemi tani.

Vjedhja

Korrupsion! S’me pelqen si shprehje. Jo per tjeter, por kemi nje me te mire, me te drejtperdrejte, vjedhje. Pasi u be qe sa kohe, u diktua, u publikua, iu perplas zyrtarisht ftyres se aktereve kryesore-prape nuk ndodhi gje. Akteret, jo qe vodhen ç’munden deri me tani, ata tashme e vodhen edhe voten! Edhe pa pike skrupulli. Sa tronditese, ngulfatese, plasese. Po po, plasese! Kjo eshte. Kujt po ia bejne kete? Kujt? Kujt?

Vetëmohimi

Pse nuk u protestua ne momentin kur u publikuan raportet per vjedhjen ne Kosove nga organizatat nderkombetare? Mos populli kishte vjedhur vete, dhe s’bente ze? Sigurisht qe jo.

Pse kurre nuk u protestua per papunesine, terrin, familjarizmin e moszhvillimin? Pse? Perderisa studentet ne Angline e pasur e te zhvilluar e rrezikojne edhe vete familjen mbreterore me protesta ne rruget e Londres, pse rinia jone vetemjaftohet me realitetin?

Pse nuk protestohet tani kur njefar Dik k… akuzon per trafikim organesh UÇK-ne? Kryeministrit tone s’do ti prishej qejfi ne kete rast. Se thote: po akuzohet lufta e popullit shqiptar! Po a do t’i prishej atij qefi, nese ky popull do ta gjuante me gure, akuzonte dhe denonte per korrupsionin e deshmuar ne kohen e qeverisjes se tij dhe vjedhjen e paprecedente te votave? Sigurisht qe po!

S’do mend qe zgjedhja jone qe beme dhe po bejme, per te heshtur, se jane te tjeret qe do t’na nxjerrin nga lloçi, se do te pike dikush nga qielli qe t’na qeverise ndershem, nuk ka te beje asgje me vetedijen e perparimin, por thjesht me vetemohimin, regresin.

Vetëvendosja

Ne fillet e saj dukej si tendencioze, si e tejmbushur me patriotizem e diletantizem, si kostum i papershtatshem per prerjen europiane te Kosoves. Na pelqenin, por tashme kishim nje dashuri te re, te madhe. Europen! Dhe gjithçka qe bente ajo me Kosoven ishte e pranueshme. E te gjithe shushatnim. Se s’kishin c’benin me shume partite, politikanet. Arsyetohej varferia, arsyetohej papunesia, arsyetohej terri! Se shushatja, thene te drejten na ishte mbjellur me kohe, nga rezistenca kundrejt shtetit me monstruoz te Europes. E eshte pikerisht Vetevendosja qe guxoi dikur, Vetevendosja qe po guxon edhe tani. Vetem se per ironi te fatit tani lufton per te vendosur vete ekzistencializmin e ketij shteti ne rruge te drejte. 

Se sa fitoi, si ia doli, sa do te nderroje menyren e berjes se gjerave nga brenda parlamentit, se si do t’i pershtatet Kosoves europiane, mbetet te shohim. Por dicka ka arritur:

– Qe mos ta lere indiferentizmin te futet deri ne strukturat e ADN-se sone, si dhe

– Te pasuroje fuqishem aktualitetin mbareshqiptar me kete koncept sa te vjeter e te ri.

Vikiliks

Sa pamje bajate qe kishin ato kabllogramet e Wikileaks. Sigurisht, meqe jane te natyres sekrete e konfidenciale, s’duhet te jene te stilizuara, sepse nuk jane per shitje, e per pasoje as per ekspozim masiv. He!

Bota po ndryshon cdo here, ne kohe dhe hapesire. Shembujt e Vikiliks jane kurajuese mbi te gjitha. Edhe nese kjo organizate nuk do ta ndryshoje Ameriken, Europen, Rusine, boten, nje gje e beri. Per nje kohe i ç’sekretoi, i ç’konfidencializoi, ua hoqi breket qeverive. Dhe popujve u dha nje mesim. Se s’duhet qene konformiste edhe nese jetohet ne shoqeri te zhvilluara e moderne. Se per shoqerite ne zhvillim as mos te flasim! 

 V5

Kosova duket te jete vertete arene ndryshimesh, te mirash e keqijash, goditjesh e kundergoditjesh, qofte nga jashte, qofte brenda vete saj. Arene e Vjedhjes  se Votave, shperlarjesh parashe, target akuzash tronditese. Te mos permendet varferia e vuajtjet e popullit… 

Ç’ti behet?

Duhet te reagojme. Nuk duhet te rrime urte, te behemi pjese e ketij Vetëmohimi. Nuk duhet te presim ambasadorin amerikan te thote ‘votat u vodhen’, se ai thote, por mund ta beje shkarazi, ashtu si edhe beri! Neve s’duhet te na bejne pershtypje heroizmat e militantizmat qe s’na cojne kund. Studentet, te diplomuarit, papunet, gjithe populli te veprojme. Duke ua bere te pasigurte pushtetin kujtdoqofte, qofshin ata te krahut te luftes, paqes apo neser te vete Vetëvendosjes, nese nuk bejne punet si duhet. Nuk duhet te presim Vikiliksin te vije te pergjoje, te dokumentoje per sherret, hajnite, e keqperdorimet ne tere sistemin tone. Ne i dijme tashme te gjitha. Ne jemi populli. Jemi zeri!

2010
12/19
CATEGORY
Politika
TAGS





















































Lini një koment

Recent entry

Arkiv

Kategori